اعراب
جزم فعل مضارع | دفتر دوم؛ «ادوات جازم دو فعل» یا «ادوات شرط جازم»
/the-jussive-case-in-arabic-2ادوات جازم دو فعل یا ادوات شرط جازم عبارتند از: إن، إذما، من، ما، مهما، متى، أيّان، أين، أنّى، حيثما، كيفما، أيّ. از میان این ادوات إن و إذما حرف و بقیه اسم هستند.
جزم فعل مضارع | دفتر اول؛ «حروف جازم یک فعل» و «جزم در جواب طلب»
/the-jussive-case-in-arabic-1فعل مضارع با آمدن یکی از جوازم قبل از آن مجزوم می‌شود. جوازم بر دو گونه هستند: گروهی که تنها یکی فعل را مجزوم می‌کنند و گروهی که دو فعل را جزم می‌دهند. فعل مضارع همچنین با شروطی در جواب طلب مجزوم می‌شود. جزم فعل مضارع ممکن است لفظی یا محلی باشد.
نصب فعل مضارع | دفتر دوم؛ نصب با «أن مضمره»
/accusative-particles-in-arabic-2از میان حروف ناصبه «أن» در دو حالت ظاهر و مقدر فعل بعد از خود را منصوب می‌کند. «تقدیر» یا به عبارت دیگر «اضمار» أن به دو شکل جایز و واجب دیده می‌شود.
نصب فعل مضارع | دفتر اول؛ حروف ناصبه
/accusative-particles-in-arabic-1حروف ناصبه عبارتند از: «أن، لن، کَي، و إذن». اگر قبل از فعل مضارع یکی از حروف ناصبه قرار گیرد آن فعل منصوب می‌شود. نصب فعل مضارع می‌تواند؛ لفظی، تقدیری، و محلی باشد.
مفعول مطلق | دفتر دوم؛ «عامل مفعول مطلق» و «مصدر نایب از فعل»
/the-absolute-object-in-arabic-2در این دفتر به بررسی عامل مفعول مطلق و مفعول مطلق نایب از فعل آن خواهیم پرداخت.
مفعول مطلق | دفتر اول؛ انواع مفعول مطلق و نایب آن
/the-absolute-object-in-arabic-1مفعول مطلق مصدر منصوبی است که بعد از فعلی از لفظ خود برای تاکید معنا یا بیان عدد یا بیان نوع و یا به جای تلفظ فعل ذکر می‌شود مثل: {وكلّم الله موسى تكليمًا}، دقّت الساعة دقّتين، سرت سيرَ الصالحين، صبرًا على المكاره.
باب اشتغال
/ishtighal-in-arabicموضوع اشتغال در نحو عربی در آن جایی رخ می‌دهد که اسمی قبل از عامل خود آمده باشد و عامل به جای منصوب ساختن اسم قبل از خود مشغول در عمل در ضمیر آن اسم یا سببی آن اسم شده باشد.
فعل جامد و فعل متصرف
/declinable-and--indeclinable-verbs-in-arabicاز جمله تقسیمات فعل در زبان عربی تقسیم آن به دو دسته جامد و متصرف است.
بناء و مبنیات
/al-bina-and-mabni-in-arabic«بناء» ثابت بودن علامت آخر یک کلمه در همه حالات و عدم تغییر آن با وجود تغییر عوامل وارد بر آن است و «مبنی» لفظی است که آخر آن با تغییر عوامل وارد بر آن تغییری نمی‌کند. مبنیات شامل تمامی حروف و تعداد کمی از اسم‌ها و همچنین فعل‌های امر و ماضی و نیز فعل مضارعی که نون نسوه و نون توکید بدون فاصله به آن متصل باشد هستند.
نظریه عامل | دفتر اول؛ تعاریف و مقدمات
/the-theory-of-the-factor-in-arabic-grammarنظریه عامل از مباحث بسیار مهم در نحو عربی است که گرچه در کمتر کتابی بابی با این نام یافت می‌شود اما آثار آن در همه مباحث نحوی به چشم می‌خورد. علمای نحو رابطه مستقیمی بین این نظریه و موضوع اعراب ایجاد کرده‌اند به شکلی که بسیاری از قواعد نحوی در اعراب طبق این نظریه بنا شده است. نظریه عامل در واقع بیان کننده تاثیر یک کلمه در حرکات اعرابی کلمه دیگر است. در این مقاله ضمن آشنایی با مفهوم عامل، معمول و عمل و بررسی انواع عامل و معمول درباره اسم های جامد و مشتق نیز گفتگو خواهیم کرد.