صرف و نحو
اسم منقوص و احکام آن
/manqus-nounsاسم منقوص اسم معربی است که در آخر آن یاء لازم (ثابت) غیر مشدد قرار دارد و حرف قبل از یاء هم مکسور است مثل: القاضي، الساعي، الوادي، الراعي، و الوافي. با توجه به این شروط روشن میشود که کلمات زیر منقوص نیستند: يُعطي (فعل است)، في (حرف است)، الذي (مبنی است)، فتى (مقصور منتهی به الف است)، أبي أحمد و مدرسي المادة (یاء آنها غیر لازم است) ظَبْي (قبل از یاء ساکن صحیح است) و كرسيّ (یاء مشدد است یا به عبارت دیگر قبل از یاء ساکن معتل است).
تنوین و انواع آن
/tanwinتنوین در زبان عربی نون ساکن زائدی است که در لفظ به آخر اسم اضافه میشود و در وقف و نوشتار (خط) حذف میشود. تنوین به طور کلی به دو دسته «تنوین اصیل» و «تنوین غیر اصیل» تقسیم میشود.
تقدیم و تأخیر در جمله | دفتر سوم؛ تقدیم متعلقات فعل
/hastening-the-verb-links-in-arabicمنظور از متعلقات فعل زمان و مکان انجام فعل، جار و مجرور، حال، و مفعول است. با تقدیم و تأخیر متعلقات یک فعل کلام خود را به شکلی مرتب میکنیم که با معنای مورد نظرمان همخوانی داشته باشد.
تقدیم و تأخیر در جمله | دفتر دوم؛ تقدیم مسند
/hastening-the-predicate-in-arabicدر زبان عربی اصل بر تقدیم مسند الیه بر مسند است مانند تقدیم فعل بر فاعل و مبتدا بر خبر و صاحب الحال بر حال. اما گاهی بنا بر اقتضای کلام مسند مقدم میشود و پیش از مسند الیه آورده میشود. در این مقاله به برخی از موارد اقتضای تقدیم مسند اشاره خواهیم کرد.
تقدیم و تأخیر در جمله | دفتر اول؛ تقدیم مسند الیه
/hastening-the-subject-in-arabicجمله در زبان عربی از مسند و مسند الیه تشکیل شده است. مسند الیه معمولا مقدم بر مسند است و پیش از آن میآید و گاهی هم البته بعد از آن قرار میگیرد. در این مقاله به شرح علل تقدیم مسند الیه بر مسند خواهیم پرداخت.
انشاء و جمله انشائیه
/insha-in-arabicهر جمله تام مفیدی که از مسند و مسند الیه تشکیل شده باشد میتواند خبری یا انشائی باشد. جمله خبریه جملهای است که احتمال صدق و کذب در آن وجود دارد و میتواند گزارهای درست یا نادرست باشد مثل: زيد قائم، خالد يكرم الضيف ويرعى الحقّ. در مقابل در جمله انشائیه احتمال صدق و کذب یا درست و نادرست بودن گزاره مطرح نیست مثل: أدّ واجبَك، و ما أجمل الإحسان.
اسلوب مدح و ذمّ
/praise-and-blame-in-arabicاسلوب مدح و ذمّ در زبان عربی برای انشای معنای ستایش و سرزنش به کار میرود. مدح و ذم به طور عمومی با افعالی مثل: مَدَحَ، أثنى، استحسَنَ، ذمَّ، هَجا، استقبَحَ، و اسمهایی مانند: عظيم، فاضل، كريم، بخيل، حسود، جبان انجام میشود. در این میان افعالی جود دارند که تنها برای بیان معنای ستایش و سرزنش وضع شدهاند. این افعال «افعال مدح و ذم» نام دارند.
قواعد «وقف» در زبان عربی
/waqf-stopping-in-arabicوقف به معنای قطع نطق در آخر کلمه است. در این مقاله به طرح معروفترین قواعد وقف در زبان عربی خواهیم پرداخت.
اصول و قواعد املای عربی | دفتر چهارم؛ کتابت همزه
/arabic-orthography-04همزه بر اساس این که در ابتدا، وسط و یا آخر کلمه قرار داشته باشد به ترتیب؛ همزه ابتدائیه (همزه مبتدئه)، همزه متوسطه، و همزه متطرفه نامیده میشود. در کتابت همزه قاعده عمومی و قیاس بر این است که همزه با حرفی که با آن تسهیل میشود رسم شود مثلا در سأل، قرأ، يسأل، و يقرأ همزه با الف نوشته میشود چون به شکل سال، قرا، يسال، و يقرا تسهیل میشود.
اصول و قواعد املای عربی | دفتر سوم؛ وصل و فصل در املاء
/arabic-orthography-03در املای عربی اصل بر «فصل» یعنی جدانویسی کلمه است زیرا هر کلمه معنایی مخصوص به خود و متفاوت با کلمات دیگر دارد.