صرف و نحو

جزم فعل مضارع | دفتر دوم؛ «ادوات جازم دو فعل» یا «ادوات شرط جازم»

/the-jussive-case-in-arabic-2

ادوات جازم دو فعل یا ادوات شرط جازم عبارتند از: إن، إذما، من، ما، مهما، متى، أيّان، أين، أنّى، حيثما، كيفما، أيّ. از میان این ادوات إن و إذما حرف و بقیه اسم هستند.

جزم فعل مضارع | دفتر اول؛ «حروف جازم یک فعل» و «جزم در جواب طلب»

/the-jussive-case-in-arabic-1

فعل مضارع با آمدن یکی از جوازم قبل از آن مجزوم می‌شود. جوازم بر دو گونه هستند: گروهی که تنها یکی فعل را مجزوم می‌کنند و گروهی که دو فعل را جزم می‌دهند. فعل مضارع همچنین با شروطی در جواب طلب مجزوم می‌شود. جزم فعل مضارع ممکن است لفظی یا محلی باشد.

نصب فعل مضارع | دفتر دوم؛ نصب با «أن مضمره»

/accusative-particles-in-arabic-2

از میان حروف ناصبه «أن» در دو حالت ظاهر و مقدر فعل بعد از خود را منصوب می‌کند. «تقدیر» یا به عبارت دیگر «اضمار» أن به دو شکل جایز و واجب دیده می‌شود.

نصب فعل مضارع | دفتر اول؛ حروف ناصبه

/accusative-particles-in-arabic-1

حروف ناصبه عبارتند از: «أن، لن، کَي، و إذن». اگر قبل از فعل مضارع یکی از حروف ناصبه قرار گیرد آن فعل منصوب می‌شود. نصب فعل مضارع می‌تواند؛ لفظی، تقدیری، و محلی باشد.

مفعول مطلق | دفتر دوم؛ «عامل مفعول مطلق» و «مصدر نایب از فعل»

/the-absolute-object-in-arabic-2

در این دفتر به بررسی عامل مفعول مطلق و مفعول مطلق نایب از فعل آن خواهیم پرداخت.

مفعول مطلق | دفتر اول؛ انواع مفعول مطلق و نایب آن

/the-absolute-object-in-arabic-1

مفعول مطلق مصدر منصوبی است که بعد از فعلی از لفظ خود برای تاکید معنا یا بیان عدد یا بیان نوع و یا به جای تلفظ فعل ذکر می‌شود مثل: {وكلّم الله موسى تكليمًا}، دقّت الساعة دقّتين، سرت سيرَ الصالحين، صبرًا على المكاره.

باب اشتغال

/ishtighal-in-arabic

موضوع اشتغال در نحو عربی در آن جایی رخ می‌دهد که اسمی قبل از عامل خود آمده باشد و عامل به جای منصوب ساختن اسم قبل از خود مشغول در عمل در ضمیر آن اسم یا سببی آن اسم شده باشد.

فعل جامد و فعل متصرف

/declinable-and--indeclinable-verbs-in-arabic

از جمله تقسیمات فعل در زبان عربی تقسیم آن به دو دسته جامد و متصرف است.

بناء و مبنیات

/al-bina-and-mabni-in-arabic

«بناء» ثابت بودن علامت آخر یک کلمه در همه حالات و عدم تغییر آن با وجود تغییر عوامل وارد بر آن است و «مبنی» لفظی است که آخر آن با تغییر عوامل وارد بر آن تغییری نمی‌کند. مبنیات شامل تمامی حروف و تعداد کمی از اسم‌ها و همچنین فعل‌های امر و ماضی و نیز فعل مضارعی که نون نسوه و نون توکید بدون فاصله به آن متصل باشد هستند.

اسم زمان، اسم مکان، و اسم ابزار

/noun-of-time-and-place-and-instrument-in-arabic

«اسم زمان» بر زمان وقوع فعل و معنای فعل، و «اسم مکان» بر مکان وقوع فعل و معنای آن دلالت دارد. اسم آلة اسمی است که برای نامگذاری ابزارها به کار می‌رود و دارای هفت وزن قیاسی است. اسم‌های زمان و مکان و آلة از مشتقات غیر عامل هستند که عمل فعل را انجام نمی‌دهند.