معرفی چند تا از بهترین لغتنامه‌های عربی

امروزه تعداد لغت‌نامه‌های عربی و معجم‌های خوب به زبان عربی از کاغذی گرفته تا اپلیکیشن موبایل و فرهنگ آنلاین عربی آن قدر زیاد شده که اشاره به آن‌ها قطعا در یک مقاله کوتاه میسر نیست. دسترسی آسان به انواع فرهنگ لغت عربی گرچه به خودی خود یک مزیت به حساب می‌آید اما در عین حال می‌تواند هرکسی را دچار سردرگمی در انتخاب و تصمیم‌گیری کند. در این مقاله به دنبال نقد یا ارائه راهنمای استفاده از یک واژه‌نامه یا دیکشنری عربی نیستم بلکه می‌خواهم تجربه خود را در استفاده از چند قاموس عربی با شما به اشتراک بگذارم و به معرفی قاموس‌هایی بپردازم که خود من بیشتر از آن‌ها استفاده می‌کنم یا قبلا استفاده کرده‌ام. این مقاله به شما در انتخاب یک لغتنامه عربی کمک خواهد کرد.

صفحه «دوره‌های متنوع آموزش زبان عربی» را در آکادمی نتحدث ببینید:

مجاني الطلاب؛ دار المجاني، لبنان

زمانی که قاموس‌های الکترونیک یا وجود نداشت یا به سختی پیدا می‌شد و یا به علت نصب بر روی کامپیوتر شخصی همیشه قابل دسترس نبود، بهترین قاموس همراه برای من قاموس «مجاني الطلاب» بود و در واقع نقش یک فرهنگ آنلاین عربی را بازی می‌کرد. مجانی الطلاب یک لغتنامه عربی کوچک و مختصر و در عین حال بسیار غنی و پربار است. بار اول آن را در نمایشگاه کتاب تهران از «دار العلم للملايين» خریدم. خیلی به دنبال یک فرهنگ لغت عربی مختصر و کاربردی بودم بنابراین آن را با وسواس و دقت ورانداز کردم و بالاخره خریدمش. با شروع به استفاده از آن متوجه شدم از آنی که در ابتدا به نظر می‌رسید هم بهتر است! جالب این که به شکلی معجزه‌آسا همه کلمات مورد نیازم را در آن پیدا می‌کردم. این قاموس نقش بسیار مهمی در توسعه گنجینه واژگان در من داشت و آن را به خیلی از دوستانم معرفی کردم و هنوز هم قاموس خوب و قابل استفاده‌ای است.

صفحه «دوره اصطلاحات کاربردی عربی» را ببینید:

فرهنگ معاصر عربی فارسی؛ نشر معاصر/ عبد النبی قیم

فرهنگ‌های نشر معاصر واقعا ارزشمند هستند و در این میان فرهنگ معاصر عربی فارسی تألیف دکتر عبد النبی قیم یک کتاب لغت بسیار وزین و قابل اعتنا است. این فرهنگ یک نسخه کوچکتر و با تعداد واژگان کمتر هم دارد به نام «فرهنگ معاصر میانه عربی». در دوران پیش از ظهور اپلیکشن‌های موبایل، فرهنگ معاصر عربی یار و همدم من بود. 

فرهنگ معاصر فارسی عربی جیبی؛ نشر معاصر/ عنایت الله فاتح نژاد

تعریب یا ترجمه به زبان عربی همواره چالش بزرگی در مقابل علاقمندان زبان عربی بوده است. چالش بزرگتر پیدا کردن یک لغتنامه فارسی عربی مطمئن و بی‌نقص است و به همین دلیل فرهنگ معاصر فارسی عربی فاتح نژاد مدت‌ها یکی از فرهنگ‌های مورد علاقه من بود و بسیار از آن استفاده بردم. برای اطلاع از مجموعه فرهنگ‌های عربی انتشارات فرهنگ معاصر می‌توانید به وب‌سایت فرهنگ معاصر مراجعه کنید.

صفحه «کلاس‌های نتحدث پلاس +» را ببینید:

Dict Box

امروزه دیگر اوضاع واژه‌نامه‌های عربی به کلی تغییر کرده است و قاموس‌های متنوع بسیاری به شکل فرهنگ آنلاین عربی یا در قالب برنامه‌های تلفن همراه در دسترس است. این روزها لغتنامه عربی مورد علاقه من دیکشنری عربی Dict Box است و باید بگویم سال‌هاست که به کلی جای مجانی الطلاب را برایم گرفته است. دیکت‌باکس نسخه‌های متنوعی دارد که فرهنگ لغات عربی و فارسی و انگلیسی در همه آن‌ها قابل نصب هستند ولی دیکت‌باکس عربی حاوی یک معجم است که در دیگر نسخه‌ها وجود ندارد و آن معجم «مختار الصحاح» است. از دیگر قوامیس نسخه عربی دیکت‌باکس؛ المعجم الغني، القاموس المحيط، المعجم الوسيط و معجم اللغة العربية المعاصرة است. جالب این که دیکت‌باکس امکان دسترسی به تعداد زیادی لغتنامه آنلاین عربی را هم به شما می‌دهد و از سوی دیگر دارای امکانات هیجان‌انگیزی مثل ساخت فلش کارت و یادآوری روزانه واژگان است که همه‌ی این‌ها در کنار هم شما را تقریبا از هر قاموس دیگری بی نیاز می‌کند. فعال کردن یادآوری روزانه کلمات در Dict Box می‌تواند در به خاطر سپردن مفردات جدید بسیار به شما کمک کند.

صفحه «مکالمه عربی مقدماتی» را ببینید:

معجم المعاني

بی‌تردید مشهورترین لغتنامه آنلاین عربی «معجم المعانی» است. واژه‌نامه عربی اصلی در این مجموعه؛ المعاني الجامع نام دارد و در کنار آن به مختار الصحاح، الغني، المحيط، الوسيط، معجم اللغة العربية المعاصرة و چند لغتنامه دیگر هم دسترسی دارید. یک برتری معجم المعانی وجود «لسان العرب» در ضمن قوامیس آن است. دیگر فرهنگ لغت عربی عالی و مفیدی که در مجموعه المعانی پیدا خواهید کرد معجم «مرادفات وأضداد» است که توصیه می‌کنم حتما به آن مراجعه داشته باشید. معجم المعانی عربی فارسی هم اخیرا توسعه بسیار خوبی پیدا کرده تا منبع مفید و ارزشمندی برای فارسی زبانان باشد. مجموعه معجم‌های المعاني از طریق نصب اپلیکیشن‌های المعانی هم قابل دسترسی است. من نسخه وب را به دلیل امکانات بیشتر آن ترجیح می‌دهم.

Google Translate

مترجم آنلاین گوگل ابزار بسیار مفیدی برای ترجمه آنلاین است و در این سال‌ها هم به خوبی توسعه یافته است ولی هنوز به عنوان یک لغتنامه زیاد قابل اعتماد نیست. توصیه می‌کنم اپلیکیشن آن را روی موبایلتان داشته باشید و گاهی از آن کمک بگیرید.

صفحه «کلاس‌های خصوصی زبان عربی» را ببینید:

Reverso context

این برنامه در واقع یک منبع عالی از اسناد ترجمه شده توسط مترجمین خبره است که می‌تواند الهام بخش شما در فهم معنای دقیق کلمات باشد. Reverso با یک ایده بکر و منحصر به فرد، مثال‌های فراوانی از چگونگی کاربرد یک واژه یا عبارت را با ترجمه‌های دقیق عربی و انگلیسی ارائه می‌کند و امکان دسترسی به معانی کلمات در زندگی واقعی را فراهم می‌سازد. Reverso context به شکل آنلاین و همچنین با نصب اپلیکیشن آن قابل دسترسی و استفاده است.