در این گفتار می‌خواهم برخی اصطلاحات عربی را به شما پیشنهاد دهم که برای شروع صحبت به عربی فصیح مفید است. اسم آن‌ها را می‌گذارم «جملات استفتاحیه». تعداد این جمله‌های استفتاحیه در زبان عربی می‌تواند بسیار فراوان باشد ولی بد نیست در ابتدای برنامه آموزش عربی و خصوصا در مکالمه عربی لااقل چند تایی از آن‌ها را به خاطر بسپارید.
شما معمولا چه طور سر صحبت را باز می‌کنید؟ گاهی باز کردن سر صحبت اصلا نیاز به هیچ نوع فکر کردنی ندارد و خودبخود رخ می‌دهد ولی بعضی وقت‌ها واقعا تبدیل به یک مشکل اساسی می‌شود. هرکسی یک روشی برای شروع به صحبت دارد و بر اساس تجربه جملاتی را به کار می‌گیرد. عواملی مثل سن و فرهنگ اجتماعی هم نقش مهمی در آن بازی می‌کنند. موضوعات کلیشه‌ای مثل وضع آب و هوا و ترافیک هم می‌تواند کمک کند ولی خوب شاید بهتر باشد قدری خلاقانه‌تر عمل کنیم و موضوعات جالب‌تری پیدا کنیم! گاهی هم یک اتفاق بهترین بهانه برای شروع صحبت است که البته معمولا در بزنگاه‌ها رخ نمی‌دهد. در این مقاله نه به تکنیک‌های باز کردن سر صحبت بلکه به برخی اصطلاحات عربی که برای آغاز و افتتاح کلام در یک مکالمه عربی به کار گرفته می‌شود اشاره‌ای گذرا خواهم داشت.
با سلام و احوالپرسی شروع کنید!
معروفترین اصطلاحات عربی برای سلام، تحیة الإسلام یعنی «السلام علیکم» است که خوشبختانه در میان عربی فصیح و لهجات مشترک است! «مرحبا» و «أهلا» هم كه در لفظ به معنای خوش آمدید است در مکالمه عربی برای سلام کردن به کار می‌رود. ببینید:
| السلام عليكم | وعليكم السلام والرحمة |
| أهلا | أهلا وسهلا |
| مرحبا | مرحبا |
در عربی فصیح برای احوالپرسی از اصطلاحات عربی مثل كيف حالك؟ كيف الحال؟ كيف الصحة؟ استفاده می‌کنیم. در مورد تعارفات یا به اصطلاح عربی «مجاملات» باید حتما چگونگی پاسخگویی به هر جمله را در روند آموزش عربی خود بیاموزیم، در مکالمه عربی به آن می‌گوییم روش پاسخ دادن یا «أسلوب الرد»، پس وقتی دوستی به من می گوید: مرحبا، كيف حالك؟ من هم در پاسخ خواهم گفت: أنا بخير والحمد لله، وكيف أنت؟ یک نکته دیگر را هم هنگام آموزش عربی به یاد داشته باشید؛ در فارسی وقتی کسی از ما می‌پرسد؛ حالتان چطور است؟ اگر بگوییم خیلی ممنون، کافی است و جواب درستی داده‌ایم ولی در زبان عربی پاسخ «كيف حالك؟»، «شكرا» نیست بلکه باید مثلا بگویید: أنا بخیر، والحمد لله. بعد از آن البته اگر خواستید می‌توانید بگویید: شكرا يا شكرا على سؤالك.
جمع برای مفرد!
در فارسی بسیار رخ می‌دهد که برای احترام به یک شخص او را به شکل جمع مورد خطاب قرار می‌دهیم مثلا «شما گفتید» به جای «تو گفتی» یا «استاد گفتند» به جای «استاد گفت». در زبان عربی هم این نوع احترام وجود دارد البته نه به آن شدت که در فارسی هست. یعنی اگر شما به استادتان بگویید «أنت قلت» به هیچ وجه دلیل بر بی‌احترامی نیست و حال آن که ما در فارسی به معلممان نمی‌گوییم «تو گفتی»، اما در زبان عربی اگر شما شخصی را با صیغه جمع خطاب کنید و بگویید «أنتم قلتم» این نشان دهنده احترام فوق العاده زیاد است ولی توجه داشته باشید يك چنین احترامی به هیچ وجه برای غایب به کار نمی رود مثلا این که بگوییم؛ «الأستاذ جاؤوا» به معنای «استاد آمدند» در زبان عربی کاربردی ندارد و صحیح نیست. در طول برنامه آموزش عربی خود به این نوع تفاوت‌ها دقت کنید.
معرفی کردن و پرسیدن اسم
عبارت: ما اسمك؟ در زبان عربی فصیح یعنی؛ اسمت چیست؟ اما برای احترام بیشتر هنگام مکالمه عربی می‌توانیم بگوییم: ما اسم حضرتك؟ که به طور طبیعی او در جواب مثلا خواهد گفت: أنا سميرة فرح و شما هم در پاسخ برای احترام و اظهار خوشوقتی می‌گویید: أنا سعيد بزيارتك، یا مثلا؛ أنا سعيدة بمعرفتك.
عبارات استفتاحیة
خوب می‌رسیم به عبارات استفتاحیة یعنی همان اصطلاحات عربی که سعی داریم با آن‌ها در یک مکالمه عربی سر صحبت را باز کنیم. به چند نمونه از آن‌ها به همراه پاسخشان به عنوان درس کوتاه و سریعی برای آموزش عربی اشاره می‌کنم:
| ما أخبارك؟ | أنا بخير، ما أخبارك أنت؟ |
| ما الجديد؟ | لا شيء يُذكر، لكني بخير |
| كيف تسير الأمور؟ | أنا جيد، ماذا عنك؟ |
| كيف الأمور معك؟ | كل شيء على ما يرام، شكرا على سؤالك |
| كيف أمور الحياة؟ | الحياة جيدة يا صديقي |
| كيف الحياة بشكل عام؟ | كل شيء بخير |
| لم أرك منذ وقت طويل | هذا صحيح، لقد مضى الكثير من الوقت |
| من الجيد رؤيتك مرة أخرى | من الجيد رؤيتك أيضا |
| ماذا تفعل هنا؟ | أنتظر أخي |
به پایان بردن گفتگو
هر شروعی پایانی دارد و در آخر هر مکالمه عربی باید آن گفتگو را به نحوی جمع کنیم و خداحافظی کنیم. این اصطلاحات عربی برای اختتام کلام به عربی فصیح به شما کمک خواهد کرد:
- اعتن بنفسك (مواظب خودت باش)
- هل ستكون بنفس المكان غدا؟ (فردا هم همین جا هستی؟)
این یکی برای گفتگو در چت به درد می خورد:
- هل ستكون متواجدا في نفس الوقت؟ (در همین زمان در دسترس خواهی بود؟)
- هل يمكن أن نتحدث في وقت آخر؟ ( ممکنه که وقت دیگری صحبت کنیم؟)
- أنا آسف، لكنني عليّ الذهاب الآن (ببخشید الآن باید برم)
- أستأذنك (ازت اجازه می خواهم که بروم)
در این جا می‌خواهم به یکی از اصطلاحات عربی مشهور که در عربی فصیح در پایان کلام به کار می‌رود اشاره کنم؛ عبارت «فرصة سعيدة». «فرصة سعيدة» در پایان یک گفتگو و برای ابراز خوشنودی از آن گفتگو استفاده می‌شود، فقط توجه داشته باشید این عبارت مخصوص اولین باری است که با کسی آشنا می‌شوید و با او صحبت می کنید. وقتی کسی به شما گفت: فرصة سعيدة شما هم در جواب بگویید: «فرصة طيبة»، مع السلامة!
دیدگاه خود را بنویسید