امروزه کتاب‌های صوتی عربی به مقدار زیادی در دسترس ما قرار دارند. سایت‌ها و اپلیکیشن‌های بسیاری در این زمینه فعال هستند که می‌توانید کتاب‌های گویای عربی را حتی به صورت مجانی در آن‌ها پیدا کنید. در این مقاله به چگونگی استفاده بهتر از کتاب‌های صوتی به منظور یادگیری و تقویت زبان عربی می‌پردازیم. همچنین اشاره‌ای خواهیم داشت به مراحل شنیدن و فهم یک کتاب صوتی عربی و تاکتیک‌هایی که موجب بهره‌برداری هرچه بیشتر از یک کتاب گویا به زبان عربی می‌شود.

صفحه «مکالمه عربی مقدماتی» را ببینید:
آموزش عربی مقدماتی

مزایای کتاب صوتی را در نظر بگیرید

بسیاری از کتاب‌خوان‌ها، خواندن کتاب را به گوش دادن ترجیح می‌دهند اما آن چه کتاب گویا را در زمینه یادگیری زبان عربی نسبت به کتاب‌های کاغذی یا الکترونیکی متمایز می‌کند ایجاد فرصت برای توسعه یکی از مهم‌ترین مهارت‌های زبان عربی یعنی مهارت استماع است. با گوش دادن به کتاب‌های گویای عربی تلفظ کلمات را به سادگی یاد می‌گیریم. از سوی دیگر گوش دادن به کتاب صوتی در شرایط مختلف روزمره زندگی مثلا هنگام سفرهای شهری با خودرو، اتوبوس و مترو آسان‌تر است. بر اساس همین تفاوت‌ها، نحوه تعامل و برخورد ما با کتاب صوتی نیز متفاوت خواهد بود.

صد درصدی نباشید

گاهی لازم است که توقع خود را نسبت به تعداد کلمات و عباراتی که در هر بار گوش دادن به یک کتاب صوتی عربی یاد می‌گیریم پایین آوریم. زیاد وسواس به خرج ندهید، لزومی ندارد همه واژگانی را که در لحظه می‌شنوید به خاطر بسپارید یا آن‌ها را حتما یاد بگیرید. وقتی در حال رانندگی یک کلمه جدید می‌شنوید واضح است که امکان مراجعه به قاموس ندارید پس سعی کنید یک معنای کلی از آن حدس بزنید. با همین کار ذهن شما نسبت به این کلمه جدید حساس می‌شود و بعدا فرصت مراجعه به لغتنامه عربی را خواهید داشت. بدین ترتیب اگر مثلا امروز در ماشین پانزده دقیقه به یک کتاب گویای عربی گوش داده‌اید و سه چهار کلمه در ذهنتان باقی مانده است، فکر می‌کنم که کارتان را به خوبی انجام داده‌اید. هنگام گوش دادن به یک کتاب در خانه البته می‌توانید وقت بیشتری صرف آموزش مفردات و اصطلاحات کنید اما به طور کلی این که من هر آن چه را می‌شنوم باید یاد بگیرم ایده خوبی نیست. گاهی مراجعه مکرر به قاموس عربی لذت خواندن را از شما می‌گیرد.

متناسب انتخاب کنید

با کتاب‌های خیلی سخت شروع نکنید. کتابی انتخاب کنید که با سطح زبان عربی شما مطابقت بیشتری داشته باشد و البته بهتر است کمی از سطح زبانی شما بالاتر باشد. من شخصا با خواندن متن‌های بازنویسی شده و رمان‌های کوتاه شده خیلی میانه‌ای ندارم ولی باید بگویم این نوع داستان‌ها برای پیشبرد مهارت‌های زبان عربی در مراحل مقدماتی واقعا خوبند. رمان‌ها و داستان‌های کوتاه هم بسیار عالی هستند. کتاب «چارلی و کارخانه شکلات سازی» اثر «رولد دال» را خیلی از دوستانم با من در کلاس‌های کتاب‌خوانی آکادمی نتحدث خوانده‌اند. با این حال اگر به یک کتاب واقعا علاقمند هستید دیگر سختی زبانی آن خیلی مهم نیست، همین الان شروع به خواندن کنید.

این مقاله را هم بخوانید:

صفحه «دوره آمادگی آزمون اشتمال» را ببینید:
آزمون اشتمال

پیوسته حرکت کنید

مراحل فهم یک متن را می‌توان در چند سطح تقسیم بندی کرد؛ فهم مفردات و کلمات، فهم اصطلاحات، فهم مفهوم کلی که نویسنده در پی ارائه آن است، درک مفاهیم جزئی اشاره شده در کتاب، و در آخر؛ فهم آن‌چه که در متن به آن تصریح نشده ولی نویسنده قصد توجه دادن به آن‌ها را داشته است؛ در اصطلاح همان معانی که در بین خطوط به نگارش درآمده است. دریافت و فهم جزئی مفاهیم قطعا نیاز به تمرکز و صرف انرژی بیشتری دارد اما توجه به معانی مفردات و عبارات کوتاه هنگام شنیدن بدون توجه به هدف از به کارگیری آن‌ها انرژی خیلی کمتری از ما خواهد گرفت. اگر امروز از صبح خیلی سرتان شلوغ بوده و الآن حسابی خسته‌اید و حوصله گوش دادن به کتاب را ندارید توصیه می‌کنم به هیچ وجه برنامه کتابخوانی روزانه‌تان را تعطیل نکنید بلکه سطح توجهتان را به متن تغییر دهید مثلا از سطح توجه به مفاهیم دقیق و جزئی به سطح مفاهیم کلی یا در یک مرحله پایین‌تر به سطح گوش دادن به مفردات تغییر موضع دهید. این تاکتیک به خوبی باعث خواهد شد که استمرار و مداومت شما بر کتابخوانی و یادگیری زبان عربی آسیب نبیند و برنامه روزانه شما دچار وقفه نشود. ضمن آن که همین گوش دادن به یک کتاب صوتی عربی خود موجب رفع خستگی‌های روزانه و تجدید قوای روانی شما خواهد شد.

ایجاد ارتباط کنید

ارتباط با آدم‌های دیگری که آن‌ها هم زبان عربی را از طریق خواندن کتاب‌های صوتی عربی دنبال می‌کنند می‌تواند در ایجاد انگیزه و مداومت و استمرار در یادگیری زبان عربی بسیار مفید باشد. کلاس‌های کتاب‌خوانی در آکادمی نتحدث همین هدف را دنبال می‌کند.

صفحه «دوره تخصصی کتابخوانی» را ببینید:

خواندن کتاب عربی

متن نوشتاری کتاب را پیدا کنید

یک کاری که هنگام استفاده از کتاب‌های صوتی عربی می‌توانیم انجام دهیم این است که متن نوشتاری آن داستان را هم در اختیار داشته باشیم و به آن مراجعه کنیم. توجه کنید وقتی کتاب گویای یک رمان ترجمه شده به عربی را گوش می‌دهید شاید پیدا کردن همان ترجمه مطابق با کتاب گویا قدری طول بکشد ولی این جستجو واقعا ارزشش را دارد. بعد از شنیدن یک فصل یا یک بخش از کتاب صوتی، آن قسمت را دوباره از روی کتاب بخوانید و به واژگان، ساختارها، و مصطلحات عربی موجود در متن دقت کنید. این بار قطعا چیزهای جدیدی در متن پیدا خواهید کرد. گوش دادن اولیه به کتاب صوتی با پدید آوردن سؤال‌هایی در ذهن شما و همچنین ایجاد مؤانست با متن، موجب چند برابر شدن اثربخشی کتاب می‌شود. اگر تصمیم دارید که به میزان بیشتری روی متن آن کتاب عربی کار کنید و اطلاعات و مهارت‌های زبان عربی خود را بیشتر توسعه دهید می‌توانید به ترجمه‌های دیگر این کتاب هم مراجعه کنید. مطالعه و مقایسه بین ترجمه‌های مختلف یک کتاب شما را با ساختارهای جدید و کلمات و عبارات مترادف بسیار جالبی رو به رو خواهد کرد.

یادداشت کنید

پس از شنیدن یک بخش از کتاب صوتی عربی، در اولین فرصت، آن چه را یاد گرفته‌اید در یک دفترچه یادداشت ثبت کنید. در این مرحله زمان کافی برای مراجعه به قاموس هم دارید. دفترچه یادداشت به عنوان یک قاموس عربی شخصی، شما را از مراجعه‌های مجدد بعدی به کتاب و جستجو در میان صفحات آن بی‌نیاز می‌کند. وقتی کتاب صوتی رمان بینوایان را گوش می‌دادم مفرداتی را که از آن‌ها خوشم می‌آمد در یک فایل اکسل ذخیره می‌کردم که هنوز هم گهگاهی به آن مراجعه مجدد دارم.

صفحه «کلاس‌های خصوصی زبان عربی» را ببینید:
کلاس خصوصی عربی

کلکسیونر نباشید

به محض این که کتاب صوتی عربی مورد نظرتان را پیدا کردید شروع به کار کنید! جستجوی زیاد و غیر ضروری ممکن است ما را به یک کلکسیونر کتاب‌های صوتی تبدیل کند بدون اینکه هیچ وقت فرصت گوش دادن به آن‌ها را به خود داده باشیم.

بازنویسی کنید

در کلاس‌های کتاب‌خوانی آکادمی نتحدث روی خلاصه‌نویسی و بازنویسی هر بخش از کتاب به عنوان یک تمرین مؤثر کار می‌کنم. خلاصه‌نویسی و بازنویسی در کنار رفع اشکال کامل آن‌ها در کلاس نتایج بسیار ارزشمندی در بر خواهد داشت. در این مرحله است که تازه متوجه معانی دقیق کلمات و اصطلاحات و چگونگی کاربرد صحیح آن‌ها می‌شوید.