در این سال‌هایی که آزمون اشتمال به عنوان جایگزین تافل در دوره دکتری برگزار می‌شود استقبال بسیار خوبی از آن شده است. بخش‌های متنوع امتحان اشتمال مثل؛ استماع، ترجمه عربی، اصطلاحات و قواعد عربی هرکدام می‌توانند چالشی در مقابل ما باشند. اگر تصمیم به شرکت در این آزمون دارید حتی اگر تا به حال در زمینه زبان عربی کار نکرده‌اید قبل از جستجو درباره منابع اشتمال یا شرکت در کلاس آمادگی اشتمال این مقاله را بخوانید. توصیه‌های مقدماتی زیر به برنامه ریزی برای موفقیت در آزمون اشتمال به شما کمک خواهد کرد.

صفحه «دوره آمادگی آزمون اشتمال» را در آکادمی نتحدث ببینید:

آمادگی آزمون اشتمال

۱. زودتر به فکر باشید

اگر واقعا قصد شرکت در آزمون اشتمال را دارید در همان روزهای اول قبولی در دوره دکتری به فکر برنامه‌ریزی باشید. مهارت‌های مورد نیاز شما در آزمون اشتمال مهارت‌های گسترده‌ای است؛ از قواعد عربی گرفته تا اصطلاحات رسانه و استماع و ترجمه عربی. این مهارت‌ها در ظرف دو سه ماه به دست نمی‌آید. با برنامه ریزی به موقع به راحتی و بدون تحمل استرس می‌توانید امتیاز لازم برای قبولی را به دست آورید

۲. آمادگی کامل

این تصور که؛ بالاخره من چیزهایی از زبان عربی یا قواعد عربی می‌دانم پس در آزمون اشتمال شرکت می‌کنم و شانسم را برای قبولی امتحان می‌کنم، تصور درستی نیست. احتمالا باعث سرخوردگی و مهم‌تر از آن موجب از دست دادن وقت می‌شود. با آمادگی مناسب شرکت کنید و قبول شوید. اگر بار اول قبول نشده‌اید و برنامه‌ای هم برای آمادگی ندارید امتحان دادن‌های متعدد هیچ چیزی را تغییر نمی‌دهد.

۳. اشتمال؛ سنجش مهارت‌ها نه محفوظات

منابع اشتمال در دانشگاه‌های مختلف منابعی مفصل و پر تعداد است و مطالعه تمامی آن‌ها چه بسا نیازمند چند سال مطالعه باشد اما توجه داشته باشید آن چه قبولی شما را در آزمون اشتمال تضمین می‌کند مهارت آموزی شماست و نه فقط مطالعه و حفظ این کتاب‌ها. برای قبولی در امتحان اشتمال نیاز به مطالعه تمام کتاب‌هایی که به عنوان منابع اشتمال ذکر می‌شود ندارید و در واقع اصلا فرصت آن را ندارید. با مشورت و استفاده از تجربه اهل فن مطالعه و مهارت آموزی را شروع کنید.

4. روش خودخوان

نقص مهمی که معمولا در روش خودخوان وجود دارد؛ نبود برنامه‌ریزی اصولی و یا عدم پایبندی به برنامه‌هایی است که در ابتدا طراحی می‌شود، ضمن آن که با روش خودآموز به دشواری می‌توان در بخش‌هایی همچون استماع یا ترجمه عربی تسلط کافی به دست آورد. مهارت آموزی در زبان عربی یک کار عملی همراه با تمرینات منظم است. معمولا ما به عنوان دانشجو یا زبان آموز تجربه‌ای در زمینه این روش‌ها و مهارت‌ها نداریم. زمان کمی که تا روز برگزاری امتحان اشتمال در اختیار داریم فرصت تجربه‌اندوزی را به ما نمی‌دهد.

صفحه «کلاس‌های خصوصی زبان عربی» را ببینید:
عربی خصوصی

5. در آزمون اشتمال کدام دانشگاه شرکت می‌کنید؟

آزمون اشتمال در دانشگاه‌های بسیاری برگزار می‌شود. از دانشگاه محل تحصیل خود درباره دانشگاه‌های مورد تأیید آن‌ها سوال کنید. برخی فقط مدرک آزمون دانشگاه تهران یا فردوسی مشهد را می‌پذیرند. دانشگاه آزاد آزمون اشتمال مخصوص به خود را به شکل سراسری برگزار می‌کند. امتحان اشتمال دانشگاه ادیان و مذاهب هم مورد قبول برخی دانشگاه‌ها است. در هر حال با توجه به تفاوت و سطح امتحان اشتمال در دانشگاه‌های مختلف پیش از برنامه‌ریزی برای شرکت در آزمون باید درباره دانشگاهی که در آن امتحان خواهید داد تصمیم گرفته باشید.

6. مشخصات سؤالات آزمون اشتمال

آزمون اشتمال به صورت تستی برگزار می‌‌شود و ساختار و مشخصات سؤالات آن در بسیاری دانشگاه‌‌ها شبیه به هم است اما تعداد سؤالات و بودجه‌بندی آنها می‌تواند متفاوت باشد. برای مثال دانشگاه آزاد در سال‌های اخیر ارزیابی مهارت استماع را از برنامه امتحان اشتمال خود حذف کرده است. تست‌های واژگان، قواعد، خواندن و درک مطلب، کلوز تستِ درک مطلب، مهارت انشاء و تست‌های مکالمه عربی از دیگر سؤالات آزمون اشتمال است. ساختار و بودجه بندی سؤالات و تعداد سؤالات هر بخش از امتحان اشتمال و همچنین منابع اشتمال را از دانشگاه برگزار کننده بخواهید.

7. حداقل نمره قبولی در آزمون اشتمال

حداقل نمره قبولی را از دانشگاه محل تحصیل خود سوال کنید. معمولا این عدد ۶۰ است ولی گاهی برای برخی حالات خاص عددهای پایینتر هم قابل قبول است.

صفحه «کلاس‌های زبان رسانه» را ببینید:
زبان رسانه عربی

8. زمان برگزاری آزمون اشتمال

از زمان برگزاری آزمون اشتمال در هر دانشگاه باخبر شوید و برای ثبت نام در زمان مناسب برنامه ریزی کنید. در سال ۱۳۹۹ به خاطر مشکل شیوع کورونا تعداد آزمون‌های برگزار شده در یک سال بسیار کمتر از سال‌های گذشته بود و تقریبا همه آن‌ها با تأخیر برگزار شد. این احتمال را بدهید که در آینده هم آزمون ممکن است به هر دلیلی به تعویق بیفتد پس پیش از زمان آزمون جامع، برنامه‌ریزی لازم را برای شرکت در آزمون اشتمال در زمان مناسب انجام دهید.

9. واقعیت را بپذیرید!

بسیاری از دانشجویان شکایت داشتند که اگر آزمون اشتمال به تأخیر نمی‌افتاد نمره بهتری مثلا در بخش ترجمه عربی یا اصطلاحات کسب می‌کردند. واقع گرا باشید و با پیش بینی اتفاقات احتمالی در مدت زمانی که آزمون به تأخیر افتاده با برنامه منظم آمادگی و ارتباط خود را با زبان عربی حفظ کنید.

10. فرصت کافی برای مطالعه به خودتان بدهید

بازه زمانی مناسبی را جهت آمادگی برای آزمون اشتمال یا شرکت در کلاس اشتمال در نظر بگیرید. برای کسب موفقیت برنامه‌ریزی را به موقع شروع کنید و کار را به دقیقه نود واگذار نکنید!

11. واژگان جدید

مفردات و مصطلحات زبان عربی بسیار بیش از آنی است که بتوان همه آن‌ها را حفظ کرد. گرچه یکی از برنامه‌های مهم شما باید یادگیری مفردات و اصطلاحات باشد ولی در نهایت در آزمون با عبارت‌هایی مواجه خواهید شد که آن‌ها را تا به حال ندیده‌اید حتی اگر مکالمه عربی شما هم خوب باشد و با ترجمه عربی هم آشنا باشید باز با این چالش مواجه خواهید شد. بیشتر از حفظ کلمات به تقویت مهارت‌های خود بپردازید. با این کار از پس واژگان جدید هم بر می‌آیید.

صفحه «دوره اصطلاحات کاربردی عربی» را ببینید:
اصطلاحات عربی

12. استماع و درک مطلب 

بخش‌های استماع و درک مطلب را جدی بگیرید و تمرینات لازم را پیش از امتحان اشتمال انجام دهید. تمرین برای گوش دادن فعال و جلوگیری از خستگی سریع ذهن بسیار مهم است.

این مقاله را هم بخوانید:

13. با زبان عربی همراه باشید

برای قبولی در آزمون اشتمال ناگزیر هستید انس و همراهی خود را با زبان عربی افزایش دهید. در ماه‌های قبل از امتحان باید ارتباط شما با زبان عربی بسیار بیشتر شده باشد و خواندن مقاله و گوش دادن به اخبار جزء برنامه‌های عادی شما باشد.

صفحه «گفتگوی تخصصی عربی» را در  نتحدث پلاس + ببینید:
گفتگوهای شغلی عربی

14. حفظ توانایی‌های پیشین

شما در آزمون ورودی دوره کارشناسی ارشد و دکتری به سوالات عربی پاسخ داده‌اید. برای پاسخ دهی به سوال‌های بخش قواعد عربی در آزمون اشتمال سعی کنید این آمادگی قبلی خود را حفظ کنید. کتاب‌هایی مثل جامع الدروس و مبادئ العربیة که به عنوان منابع اشتمال در بخش قواعد عربی معرفی می‌شوند کتاب‌هایی نیستند که بتوان آن‌ها را در ظرف مثلا سه چهار ماه خواند و یاد گرفت.

15. نمونه سؤالات 

آشنایی و حل نمونه سؤالات سال‌های گذشته باید به عنوان بخشی از برنامه آموزشی شما در نظر گرفته شود. به این موضوع هم توجه داشته باشید که بدون داشتن یک برنامه آموزشی منظم و هدفدار تنها پرداختن به نکات و نمونه سوالات سال‌های قبل که خیلی هم در دسترس نیستند کمکی به کسب امتیاز کافی در امتحان اشتمال نمی‌کند.

صفحه «کلاس‌های آمادگی آزمون اشتمال» را در آکادمی نتحدث ببینید:

کلاس اشتمال

16. مهارت افزایی 

اگر قبلا مکالمه عربی را به شکل اصولی خوانده‌اید مشکل چندانی در آزمون اشتمال نخواهید داشت. روی تمرین‌های مهارت افزایی استماع و درک مطلب و قواعد عربی برنامه ریزی کنید. ارتباطتان را با زبان رسانه و اخبار بیشتر کنید.

سخن آخر

آزمون اشتمال را به عنوان پیش نیاز شرکت در آزمون جامع کاملا جدی بگیرید. زودتر شروع به یادگیری و مهارت‌آموزی کنید و کار را به ماه‌های آخر واگذار نکنید. مطمئن باشید که موفق خواهید شد.