بارها این جمله را در کلاس‌های عربی خود شنیده‌ام: "مفردات و اصطلاحات زیادی را حفظ می‌کنم ولی بعد از مدتی کاملا از یادم می‌رود، از حافظه خوبی برخوردار نیستم یا شاید استعداد کافی برای یادگیری زبان عربی ندارم". قبل از این که راه حلی برای این مشکل پیدا کنیم اجازه بدهید یک موضوع مهم را با شما در میان بگذارم؛ حفظ کلمات و اصطلاحات عربی تنها بخشی از روند یادگیری عربی است. من شخصا کسی را نمی‌شناسم که فقط با حفظ کلمات توانسته باشد زبان عربی را یاد بگیرد و حرف بزند. با حفظ کلمات عربی شما در نهایت یک دیکشنری گویای خوب خواهید شد. حفظ مفردات بخشی از پروسه آموزش عربی شماست که در جای خود بسیار مؤثر است ولی یادگیری زبان عربی، حفظ کلمات و اصطلاحات عربی نیست. قبل از این که شروع به حفظ کردن کلمات کنید موضوع را با معلمتان در میان بگذارید. اگر دارید آموزش زبان عربی را بر اساس یک برنامه دقیق و اصولی دنبال می‌کنید باید بدانید که مفردات و مصطلحات عربی را چگونه به خاطر بسپارید.
صفحه «مکالمه عربی مقدماتی» را ببینید:
۱. واژگان؛ موجوداتی اجتماعی!
واژگان هم مثل ما انسان‌ها، موجوداتی کاملا اجتماعی هستند، در کنار یکدیگر معنی پیدا می‌کنند و معانی جدیدی از خود بروز می‌دهند. این واژگان و اصطلاحات عربی را از زندگی اجتماعیشان محروم نکنیم! در فرآیند آموزشی خود برنامه‌ای برای یادگیری واژگان در جایگاه اجتماعی آن‌ها یعنی در میان متون داشته باشید. صریح بگویم؛ وقتتان را با حفظ کلمات به شکل مجزا و خارج از متن تلف نکنید!
۲. دفترچه یادداشت
یک دفترچه یادداشت منظم که هر آن چه یاد می‌گیرم را با شماره ردیف در آن ثبت می‌کنم آثار معجزه آسایی در یادگیری و حفظ طولانی مدت واژگان و اصطلاحات عربی دارد. یادگیری عربی بدون دفترچه یادداشت لطفی ندارد.
۳. مرور و دوره کلمات
به موضوع آموزش عربی با دید علمی نگاه کنید و به روز باشید. هر آن چه را در کلاس آموخته‌اید در این فاصله‌های زمانی دوره کنید: بعد از ۲۴ ساعت، بعد از یک هفته، بعد از یک ماه و بالاخره بعد از سه ماه. یک بار امتحان کنید واقعا جواب می‌دهد.
۴. چقدر خوشحالم که این کلمه را فراموش کردم!
خواه ناخواه محفوظات انسان با گذشت زمان در معرض فراموشی قرار می‌گیرد اما وقتی یک واژه یا اصطلاح عربی را فراموش می‌کنیم و مجبور می‌شویم برای یادآوری آن دوباره به دفترچه یادداشت یا قاموس یا متون عربی که قبلا خوانده‌ایم مراجعه کنیم با این مراجعه دوباره یا چندباره پایداری آن واژه در ذهنمان بسیار افزایش می‌یابد به شکلی که دیگر فراموش نخواهد شد. بنابراین از این که یک واژه را فراموش کرده‌اید بیشتر باید خوشحال شوید تا نگران!
صفحه «دوره آمادگی آزمون اشتمال» را ببینید:
۵. دو عشق زندگی من: مضادات و مرادفات!
یادگیری یک واژه به همراه واژه‌های مترادف و متضاد اکسیر جادویی حفظ آن‌هاست. بعدها از این که می‌توانید برای یک کلمه این تعداد کلمات مترادف و متضاد به یاد بیاورید و به کار ببرید از خودتان تعجب خواهید کرد!
۶. نخ تسبیح!
هر چیز گرانبها و ارزشمند را باید به نحوی حفظ کرد که گم نشود. من همواره در ذهن فراگیران به دنبال گیره‌هایی می‌گردم که الفاظ و اصطلاحات جدید و کاربردی را به آن‌ها وصل کنم تا گم نشوند! این گیره‌ها معلومات قبلی زبان آموزان هستند. یک تکنیک دیگر برای جلوگیری از گم شدن، تکنیک نخ تسبیح است؛ کلمات را با یک نخ تسبیح به هم وصل کنید. برای اتصال ذهنی چند کلمه حتما لازم نیست این کلمات مثلا مترادف یا متضاد باشند. شباهت‌های ظاهری را هم می‌توان به عنوان نخ تسبیح قرار داد. کلمات مرتبط با یک موضوع هم قابل ربط دادن هستند. کاربرد فارسی و عربی یک واژه هم نخ تسبیح خوبی است. گاهی حتی چند کلمه بی ربط را هم می‌شود با یک نخ تسبیح به هم وصل کرد. خود من بدون هیچ دلیلی دو کلمه «مستجدات» و «تداعیات» را گاهی قاطی می‌کردم. همین قاطی کردن خودش یک نخ تسبیح شد. الآن هرکدامشان را بخوانم معنای دیگری را هم در ذهن دارم.
۷. از دلفین‌ها کمک بگیرید!
گاهی یک کلمه یا اصطلاح را می‌توانیم با یک جمله من‌درآوردی در ذهن پایدار کنیم. بعضی‌ها به آن می‌گویند: «یادیار». یادم هست که یک بار در یکی از کلاس‌ها بعضی از دوستانم در یادآوری کلمه «دَلَفَ إلى» مشکل داشتند. قرار گذاشتیم این جمله را به خاطر بسپاریم؛ «دلفین به آرامی به ساحل نزدیک شد». دَلَفَ إلى یعنی به آرامی به چیزی نزدیک شد. گرچه توصیه می‌کنم که روش غالب شما در حفظ مفردات این روش دلفینی باشد ولی گاهی واقعا کمک کننده است!
صفحه «اصطلاحات کاربردی عربی» را ببینید:
۸. لذت خواندن، لذت شنیدن
به کارگیری همه این تکنیک‌ها برای حفظ الفاظ ما را از لذت خواندن متون عربی جذابی مثل کتاب و مقاله و شنیدن برنامه‌های مورد علاقه‌مان به زبان عربی نه بی‌نیاز می‌کند و نه محروم خواهد کرد. زیاد بخوانید، زیاد بشنوید، این طوری قول می‌دهم هنگام نیاز، اصطلاحات و الفاظ را به راحتی به یاد آورید.
۹. فرصت گپ زدن با دوستانتان را از دست ندهید
با دوستانتان درباره معنای واژه‌ها گپ بزنید. اطلاعتتان را با هم به اشتراک بگذارید. مقالات عربی را که خوانده‌اید به هم معرفی کنید. خاطره آن روز و کلماتی که درباره آن‌ها صحبت کرده‌اید به این زودی‌ها از یادتان نمی‌رود.
این مقاله‌ها را هم بخوانید:
۱۰. گاوصندوق!
واژه‌هایی را که جدیدا فرا گرفته‌اید هنگام گفتگو به کار ببرید یا بنویسید. بگذارید همه بدانند که شما الفاظ جدیدی یاد گرفته‌اید. گرانقیت‌ترین جواهرات را هم باید گاهی از گاوصندوق بیرون آورد!
۱۱. خصوصیات فردی خود را بشناسید
من معمولا اسم آدم‌ها را خیلی دیرتر از نام فامیلشان فراموش می‌کنم. به همین خاطر سعی می‌کنم که حتما اسم کوچک دوستانم را در لیست مخاطبین تلفن همراهم بنویسم. این خصوصیات فردی را در خودتان پیدا کنید. کسی غیر از شما آن‌ها را نمی‌شناسد. الآن که پیدایشان کردید از آن‌ها به بهترین شکل استفاده کنید.
صفحه «کلاس‌های خصوصی یک‌نفره» را ببینید:
۱۲. یک دستیار شخصی استخدام کنید!
وقتش رسیده که با این همه کار و مشغله یک دستیار شخصی داشته باشید! اپلیکیشن‌هایی که هر روز چند واژه و عبارت اصطلاحی را به شما یادآوری می‌کنند بهترین دستیار شخصی شما هستند. یکی از آن‌ها را روی موبایلتان نصب کنید. اصطلاحاتی را که خوانده‌اید یا شنیده‌اید را هر روز به یادتان خواهند آورد.
دیدگاه خود را بنویسید