بایگانی نوشته‌ها

 همان طور که می‌دانید؛ کلمات در زبان عربی بر اساس موقعیتشان در سیاق و وظایفی که در جمله به عهده دارند و همچنین بر اساس عوامل وارد بر آن‌ها دچار تغییراتی در آخر خود می‌شوند. این تغییرات در علم نحو در مبحث اعراب و در چهار شکل رفع، نصب، جرّ و جزم مورد بررسی قرار می‌گیرد. این بار از میان علامت‌های اعراب به شرح علامت‌های رفع می‌پردازیم.

​​​​«علم نحو» آگاهی از اصول و ضوابطی است که حالت‌های کلمه را در جمله از حیث اعراب و بناء بیان می‌کند. گرچه نحو و اعراب مفاهیمی هستند که گاه به جای یکدیگر به کار رفته‌اند اما در واقع نحو راه شناخت اعراب، و اعراب تغییر یا عدم تغییر حرکات آخر یک کلمه در جمله است. شناخت این تغییرات برای آنانی که در پی یادگیری صحیح زبان عربی به دور از خطا و اشتباه در گفتار و نوشتار هستند از راه علم نحو و با فراگیری اعراب فراهم می‌شود. بر این اساس اعراب از مهمترین مباحث نحو عربی بلکه مهمترین آن‌ها به شمار می‌آید. در این مجموعه نوشتار سعی دارم تا با بیان اصول پایه‌ای مبحث اعراب دیدگاهی کلی از آن در پیش روی علاقمندان زبان عربی قرار دهم. نگاه صحیح به موضوع اعراب عامل مهمی در پیشبرد استراتژی آموزشی شما در طول دوره‌های آموزش زبان عربی خواهد بود.

یادگیری نحوه استفاده صحیح از جمله‌های اسمیه ضمن این که در پربار شدن مکالمه عربی فصیح نقش بسیار مهمی دارد، موجب می‌شود تا درک دقیق‌تری از کلام مخاطب خود به هنگام گفتگو داشته باشید و از توانایی‌های برتری در ترجمه عربی برخوردار شوید. در این مقاله سعی کرده‌ام در کنار طرح موضوع مبتدا و خبر، به برخی از نواسخ جمله‌های اسمیه یعنی افعال ناقصه و حروف مشبهه بالفعل نیز اشاره‌ای داشته باشم.

​​​​در گفتار پایانی از مجموعه گفتارهای اسلوب نفی به چگونگی نفی اسم‌ها با «غیر» می‌پردازیم و در ادامه درباره نفی ضمنی نکاتی را بیان خواهیم کرد.

در مجموعه گفتارهای اسلوب نفی سعی داریم با شناسایی ادوات نفی و مشخصات هر یک از آن‌ها دریافت درستی از چگونگی منفی ساختن جمله‌های فعلیه و اسمیه و اسم‌ها به وسیله این ادوات به دست آوریم. در دو بخش پیشین، ادوات نفی جمله فعلیه و اسمیه را مورد بررسی قرار دادیم. این بار از میان ادوات نفی جمله اسمیه درباره «لا نفی جنس» به گفتگو خواهیم نشست.

در این مقاله از میان ادوات نفی مورد استفاده برای منفی کردن جمله‌های اسمیه به بیان ویژگی‌های «لیس و حروف شبیه به آن یعنی: ما، إن، لات و لا» خواهیم پرداخت.

نفی در زبان عربی به معنای نقض و انکار یک حکم یا موضوع است و در مقابل اثبات قرار دارد. در مجموعه گفتار پیش رو علاوه بر شرح مفهوم نفی، به شناخت ادوات نفی و مشخصات هر یک از آن‌ها و همچنین روش‌های منفی ساختن جمله‌های فعلیه و اسمیه و نیز نفی اسم‌ها خواهیم پرداخت. در اولین مقاله از مجموعه درس‌های اسلوب نفی، با نحوه منفی کردن جمله‌های فعلیه آشنا می‌شویم.

یکی از اسالیب مهم و کاربردی زبان عربی اسلوب تعجب است. در این مقاله سعی در روشن ساختن زوایای مختلف این اسلوب دارم و به عناوینی همچون: تعجب سماعی و قیاسی، ساختار «ما أفعلَ» و «أفعِل بِـ..»، زمان گذشته و آینده در اسلوب تعجب، شروط متعجب منه و جواز حذف آن و در نهایت فعل‌هایی که قابلیت ساخت فعل تعجب را دارند، خواهیم پرداخت.

​​​​​​​​استفهام با قرار گرفتن یکی از ادوات استفهام در ابتدای جمله و با هدف درخواست فهمیدن شکل می‌گیرد. ادوات استفهام عبارتند از: «همزه، هل، مَن، مَن‌ذا، ما، ماذا، متی، أيّ، أین، کیف، أیّان، کم و أنّی» که از میان آن‌ها تنها «همزه و هل» حرف و بقیه اسم استفهام هستند. در این مقاله به شرح و بیان اعراب چند اسم استفهام «من، ما، أيّ، كيف، أين» می‌پردازیم.

دانستن معانی ابواب مزید می‌تواند دیدگاه روشن‌تری از ترجمه افعال عربی هنگام به کارگیری آن‌ها در اختیار ما قرار دهد. در قسمت اول این مقاله  با عنوان «نگاهی به معنای فعل‌های مزید؛ دفتر اول» درباره باب‌های إفعال، تفعیل و مفاعلة نکاتی طرح شد و اینک در بخش دوم به معانی گروهی دیگر از فعل‌های مزید یعنی باب‌های تفاعل، افتعال، انفعال، تفعل، و استفعال صحبت می‌کنیم.